Birobidzhan

In een Russische uithoek, tegen de grens van China, werd in 1934 een onafhankelijke communistische staat voor Joden opgericht: de Joodse Autonome Oblast. Met Birobidzjan als hoofdstad en Jiddisch als spreektaal. Iedere communistische Jood wereldwijd werd aangemoedigd ernaartoe te verhuizen. Was het een idee van Joodse pioniers met goedkeuring van Stalin, of moedigde deze Russische leider met zijn totalitaire bewind de volksverhuizing met eigen redenen aan? De Belgische Guy-Marc Hinant reisde af naar Birobidzjan om de achtergrond van deze opmerkelijke geschiedenis bloot te leggen. Wie wonen er tegenwoordig en wat is er anno nu over van de typisch Joodse cultuur? Hinant portretteert ouderen, wier eigen ouders zich als pioniers in Birobidzjan vestigden en wier herinneringen een ander beeld laten zien dan de opnamen nu. De huidige gemeenschap, zo blijkt, heeft moeite om de oude gebruiken en Jiddische taal levend te houden. Ondanks taallessen aan jongeren en het vieren van Joodse feestdagen. Tussendoor geven opnamen van guur ogende landschappen een beeld van een lege regio, die vooral doorsneden wordt door voorbijrazende, ellenlange goederentreinen. De soundtrack is een mix van vanaf oude elpees afgespeelde of voor de camera gezongen Jiddische (volks)liedjes, die een melancholische, muzikale echo van vervlogen dagen vormen.