The Men in the Tree

De RSS, een fundamentalistische hindoeorganisatie uit India, haalde de Nederlandse kranten na de vernieting in 1992 van de moskee die zich zou bevinden op de geboorteplaats van de hindoegod Ram. In de daaropvolgende rellen vielen vijftienhonderd slachtoffers, voornamelijk moslims. Regisseur Lalit Vachani had net de opnamen afgerond voor een documentaire over de jeugdbeweging van de RSS. Nu kijkt hij met enige afstand naar de beelden uit 1992 en combineert ze met nieuwe opnamen. Zo ontrafelt hij de structuur van de fijnvertakte en hiërarchische RSS en de ontwikkeling die de organisatie in die periode heeft doorgemaakt. De politieke arm van de RSS, de BJP, is in de tussentijd regeringspartij geworden en wist van India een nucleaire staat te maken. De RSS heeft zijn aandacht inmiddels ook op de christelijke minderheid gericht; dat resulteerde in meer dan vierhonderd gewelddadige incidenten in enkele jaren tijd. Vachani interviewt mensen opnieuw, vraagt ze naar herinneringen en laat daarbij de beelden zien van negen jaar geleden. Hij laat ook critici aan het woord, volwassen spijtoptanten die vertellen hoe ze als kind bij de beweging kwamen. Een jongere die negen jaar eerder enthousiast was over de RSS-jongerenwerving met spel, discipline en geleidelijke indoctrinatie, blijkt inmiddels afgehaakt en kritisch. Maar de meeste RSS’ers van toen blijven actief. Vooral overtuigend zijn de bekentenissen, zonder gêne, van RSS-leden die de zogenaamd spontane vernietiging van de moskee beschrijven als een tot in detail georganiseerde actie. Vriendelijk glimlachend vertellen ze over de volgende moslimlocaties die desnoods gewapenderhand moeten worden ingenomen.