Paperland: The Bureaucrat Observed
Met een ironisch-kritisch commentaar in voice-over bestudeert regisseur Donald Brittain in deze film de 'homo bureaucratus'. Het effect doet denken aan een natuurdocumentaire, waarin een diersoort wordt waargenomen, terwijl de voice-over zijn gewoonten, habitat en overlevingsinstincten beschrijft. Aan het begin wordt de bureaucraat, 'de meest gehate menssoort', vergeleken met een kakkerlak: schijnbaar nutteloos, met veel vijanden en niet uit te roeien. In uiteenlopende landen, waaronder Duitsland, Vaticaanstad, communistisch Hongarije en Canada wordt de routine, de weerstand tegen verandering en vooral de voorliefde voor papier van de bureaucraat getoond. Zo zien we een bureaucraat die worstelt met het verzoek van een oude man, die hem vraagt een lift te verbeteren, omdat hij anders zes maanden lang zijn huis niet kan bereiken. Of een man op een eilandje met nog geen driehonderd bewoners, die in zijn eentje de bureaucratie aan de gang houdt. Tijdens een zakelijke bespreking van ambtenaren wordt bepaald of de hartaanval van een man tijdens of net na werktijd begon - daarvan is de hoogte van het pensioen van de weduwe afhankelijk. Samen met twee ex-ambtenaren bespreekt Brittain de nutteloosheid van commissievergaderingen, de absurde manieren waarop bureaucraten carrière maken en de verborgen betekenissen van ambtelijk taalgebruik.