Silence of Reason

In de gemeente Foča, in het oosten van Bosnië en Herzegovina, werden tijdens de Bosnische oorlog op grote schaal vrouwen verkracht en mishandeld. Vrouwen en meisjes, soms nog maar twaalf jaar oud, werden opgesloten op verschillende locaties voor groepsverkrachtingen door voornamelijk Servische strijders. Reden voor het Joegoslaviëtribunaal om ‘systematische verkrachting’ en ‘seksuele slavernij’, tot dan toe oorlogsmisdaden die lang niet altijd werden vervolgd, te beschouwen als martelingen en misdaden tegen de menselijkheid. Dit maakte universele vervolging mogelijk.

Voor de zogenaamde Foča-zaak was de moed nodig van talloze vrouwen die getuigden over hun gruwelijke ervaringen. Om hun anonimiteit te waarborgen, werden zij in het proces met nummers of letters aangeduid. Filmmaker Kumjana Novakova gebruikt de getuigenissen – meestal schriftelijk – om in haar forensische video-essay Silence of Reason op zoek te gaan naar de collectieve herinnering aan de verkrachtingskampen. Terwijl de camera met grofkorrelige videobeelden de plaatsen onderzoekt waar deze onmenselijke misdaden konden gebeuren, vertellen de vrouwen het onzegbare.