The Tram Runs through the City

Kachelend van naar . Optrekken, rijden, afremmen, stoppen. Passagiers stappen uit, passagiers stappen in. Ze strijken neer op een bankje of blijven staan, leunend tegen de deuren of hangend aan de handvatten. Dan vertrekt de tram weer, op naar de volgende halteplaats. De nuchtere bestuurder vertelt, over haar werk en haar leven in Ruslands tweede stad St. Petersburg, destijds nog Leningrad genaamd. Ze wordt, al rijdend, schuin van boven gefilmd, zodat we net in haar ogen kunnen kijken. Ook de blikken van haar stadsgenoten komen nauwgezet in beeld. Zij spieden uit het raam. Begluren elkaar nieuwsgierig. Verdiepen zich in de krant. Zitten te dagdromen. Staren afwezig de wagon in. Het is observeren en geobserveerd worden, een spel waar ook de strikt observerende camera van de Russische documentairemaker Lyudmila Stanukinas zich in mengt. Zij versnijdt de microkosmos van de tram met rake observaties uit het raam. Een standbeeld, gefilmd als doorkijkje door de bomen. Het kabbelende water van de rivier de Neva, het bruisende hart van de stad. Stanukinas ontwikkelt een Russische variant op de direct cinema, en combineert deze met de visuele poëzie van stadssymfonieën uit de jaren dertig, van landgenoten als Dziga Vertov. En het communisme, dat lijkt voor even ver weg. Het draait om de handel en wandel van alledag.