Chileense documentairelegende Patricio Guzmán hoofdgast op IDFA 2019

In november eren we de Chileense meester Patricio Guzmán als hoofdgast tijdens IDFA 2019. Tijdens het aanstaande festival zal zijn werk extra in de spotlights komen te staan. Ook hebben we hem gevraagd een top 10 van zijn favoriete films samen te stellen, en zal hij als spreker volop aanwezig zijn. Koop hier je tickets voor zijn Filmmakertalk en een van zijn nieuwste films.

Patricio Guzmán is één van de weinige levende legendes van de documentairefilm; zijn oeuvre geldt al meer dan 50 jaar als enorm invloedrijk. Zijn vroege werk uit de jaren ’60 en ’70 - waaronder zijn debuut La tortura y otras formas de diálogo (1968), en in het bijzonder zijn beroemde trilogie La batalla de Chile (1974-1979) – werd een wereldwijd referentiekader bij het duiden van de gebeurtenissen omtrent de militaire staatsgreep van Pinochet. Niet alleen vertellen deze films het verhaal van een periode uit de Chileense geschiedenis; ze stonden aan de wieg van een wereldwijde revolutionaire filmbeweging, ook wel bekend als “committed cinema”.

Guzmán ontvluchtte in 1973 zijn geboorteland, en maakte meteen deel uit van een internationale en solidaire filmmakersgemeenschap die zich inzette voor een betere wereld. Wat volgde was een jarenlange persoonlijke reis, waarin hij afwisselend in Europa en Latijns Amerika werkte en gewaagde, controversiële films maakte met vriend en collega Chris Marker. Al in dit vroege stadium van zijn carrière schreef hij filmgeschiedenis, al is het een geschiedenis die vaak ten onrechte wordt vergeten.

Na de La batalla de Chile – trilogie zette Guzmán zijn ballingschap voort in Spanje en Frankrijk, maar bleef zich in zijn werk toeleggen op het onderzoeken en aankaarten van de schrijnende situatie in Chili ten gevolge van de dictatuur. Tot ver na de val van Pinochet had Guzmán verhalen te vertellen, vragen te stellen, en beelden te tonen over deze duistere periode uit de Chileense geschiedenis. Voorbeelden hiervan zijn de documentaires Chile, la memoria obstinada (1997), El caso Pinochet (2001) en Salvador Allende (2004).

In de afgelopen tien jaar maakte hij een gelauwerde trilogie – bestaande uit Nostalgia de la luz (2010), El botón de nácar (2015) en La Cordillera de los sueños (2019) – die op metaforische wijze het leed onder het regime van Pinochet in verband brengt met natuurverschijnselen. Het verhaal van één landsgeschiedenis wordt in beeld gebracht als een universele, existentiële pijn die even fundamenteel is als onze relatie met de sterren, water, woestijnen en bergen.

Guzmán is in Nederland nog relatief onbekend; wij kunnen dan ook niet wachten om het Nederlandse publiek kennis te laten maken met zijn oeuvre. Bovendien komt dit jaar La Cordillera de los sueños uit, het laatste deel van zijn nieuwste trilogie. Guzmán is een inspirerende en compromisloze meester, met films als bakens van licht in de duisternis.

Traditiegetrouw zal Guzmán tijdens IDFA 2019 in Amsterdam zijn voor een retrospectief van zijn werk. Hij presenteert de grootste Filmmaker Talk van het festival, en zal daarnaast in diverse zalen aanschuiven voor nagesprekken en discussies. Ook presenteert hij tijdens het festival in het kader van de jaarlijkse Top 10 zijn tien favorieten uit de filmgeschiedenis, en horen we wat deze films volgens hem zo bijzonder maakt.