20 maart: Ali Eslami
Multimediakunstenaar Ali Eslami koos twee thema’s voor zijn bijdrage aan het openingsprogramma. VR-werken natuurlijk, met als thema ‘Fog of War’. Daarnaast stelde hij een kortfilmprogramma samen dat hij ‘Play of Marbles’ noemde. Beide programma's gaan over de vele gebieden op aarde die door oorlogen zijn getroffen en wat we daar wel en niet over weten.
Hij vertelt met smaak hoe hij zich herinnert als kind in Iran op straat te hebben geknikkerd. Natuurlijk ging het om het winnen. Maar ook om het verzamelen. “Ze waren van glas en aan de binnenkant zat een gekleurd stukje stof, waardoor elke knikker anders was. Je kon er doorheen kijken, naar de wereld. Maar je kon er ook met je ogen in verdwalen: elke knikker herbergde een eigen wereld.”
De knikker bleek een goeie metafoor voor Eslami om de twee programma’s samen te vatten die hij voor IDFA samenstelde. Ze gaan over spel. Over wat je kunt zien en wat je niet kunt zien en onvermijdelijk ook over de vele gebieden op aarde die door oorlogen zijn getroffen en wat we daar wel en niet over weten. Wie naar het programma van IDFA’s DocLab van de afgelopen jaren kijkt, komt daarin zijn naam veelvuldig tegen. Geen wonder dus dat hij voor de opening ook een flink aantal VR- en videokunstwerken verzamelde.
Expositie: Fog of War
In de expositieruimte staan VR-werken en videofilms opgesteld. De titel ‘Fog of War’ verwijst niet direct naar de gelijknamige documentaire van Errol Morris of de krijgskundige term voor ‘oorlogsmist’, een soort onzekerheidsprincipe dat aangeeft dat militairen op het strijdveld niet al hun omstandigheden kunnen overzien (letterlijk en figuurlijk). Eslami ontleende het eerder aan de praktijk van oorlogsvideogames waarin de speler niets anders ziet dan het veld waarin die zich begeeft.
De expositie is gratis te bezoeken tussen 14.00 en 22.00 uur. VR-werken ervaren kan op een 'first come, first serve'-basis. Alle werken zijn Engels gesproken of ondertiteld.
The Zoo Hypothesis (2023 - Hsu Che-Yu, video)
Een reconstructie van de Taiwanese dierentuin vormt de setting van een gesprek tussen een scenarist en een performer. Ze maken een voorstelling over de relatie tussen gebaren en gruwelen gebaseerd op twee gebeurtenissen op deze plek uit WOII.
The Price for Fire (2022 - Rossella Nisio, video)
Audiovisuele installatie, geïnspireerd op de gedichten van een in 1976 bij brand omgekomen linkse activist. Bij videobeelden vanuit een verlaten woning ontmoeten twee stemmen elkaar. Over verwachting, desillusie en de mist der jaren.
Deconstructing the Bridge (2022 - Total Refusal, video)
De Nijmeegse Waalbrug figureert in talloze WO2-schietspellen zoals Battlefield V. Binnen die game treedt kunstenaar Jan-Wieger van den Berg met zijn avatar op als toeristische gids, wat de alomaanwezige vernieling tot zinloze afleiding reduceert.
Deathtoll Experience (2016 - Ali Eslami, VR)
Deze virtuele reis van de vluchtelingencrisis in Europa naar het bloedbad in Syrië dompelt je onder in de betekenis van de dodentallen uit het nieuws en biedt daarmee een emotioneel perspectief op de droge datarealiteit. Reserveren op locatie.
From the Main Square (2022 - Pedro Harres, VR)
Staand op het centrale plein zie je in deze geanimeerde VR-ervaring hoe een stad ontstaat. Een maatschappij vormt zich, splijt en stort weer in. Opkomst en ondergang van een samenleving in een notendop.
Notes on Blindness (2016 - Arnaud Colinart, Amaury La Burthe, Peter Middleton, James Spinney, VR)
Hoe ‘ziet’ een wereld zonder beelden eruit? Met prijzen overladen, betoverende interactieve VR-ervaring, gebaseerd op het audiodagboek dat schrijver en theoloog John Hull (1935 -2015) bijhield toen hij blind werd. Reserveren op locatie.
On the Way to Colonus (2022 - Loukia Alavanou, VR)
In een mix van tragedie en klucht verplaatst deze immersieve docufictie een bijna 2500 jaar oud drama van Sofokles naar het heden. In een sloppenwijk bij Athene spelen Roma-amateuracteurs een verhaal dat hun eigen strijd met het lot verbeeldt.
Pavilion Shorts: Play of Marbles
Eslami's interesse ligt bij werk dat in de traditie van de experimentele film staan. Voor het kortfilmprogramma keek de in Iran geboren maker naar “dat grote gebied dat als het Midden-Oosten wordt aangeduid.” De films zullen worden ingeleid door Ali Eslami zelf. Alle films zijn Engels ondertiteld of gesproken.
The House is Black (Iran - 1962 - Forough Farrokhzad - 20 min.)
Iraanse zwart-witklassieker over een leprakolonie. De krachtige, verstilde beelden nodigen de kijker uit om in de verminkingen schoonheid te ontdekken.
How to Disappear (Oostenrijk - 2020 - Robin Klengel, Leonhard Müllner, Michael Stumpf - 21 min.)
Een eigenzinnig en tot nadenken stemmend filmessay over de manier waarop oorlog wordt beleefd in computergames. Het populaire spel Battlefield vormt de arena. Ruimte voor morele twijfel is daar niet: niemand kan deserteren.
Riddles on Blackstreet (Engeland - 2021 - Hardeep Pandhal, Adam Sinclair - 5 min.)
Absurdistische videoclip in racegame-stijl, op een nummer van MIDIevil x Vandalorum featuring Mister Ugly, reflecteert op racisme in Engeland met de in onbruik geraakte term BAME (Black, Asian and Minority Ethnic) als geuzennaam.
Two Solutions for One Problem (Iran - 1975 - Abbas Kiarostami - 5 min.)
Als Dara het geleende schoolboek van zijn vriendje Nader teruggeeft blijkt het gescheurd. Wordt dat vechten of verzoenen? Deze vroege korte film in de laconieke stijl van de Iraanse grootmeester toont al zijn liefde voor werken met kinderen.
A Night we Held Between (Palestina - 2024 - Noor Abed - 30 min.)
Een spookachtige soundscape en cryptische choreografie verbinden mythologie met de sociopolitieke realiteit van Palestina. Oude grotten, ondergrondse structuren en wilde valleien zijn stille getuigen van wat verloren ging en werd vergeten.