23 maart: Aliona van der Horst

Na in korte tijd twee films achter elkaar te hebben gedraaid was het voor de regisseur een goed moment om terug te keren naar zowel haar persoonlijke geschiedenis als haar ontwikkeling als filmmaker. De aanleiding was concreet: na het overlijden van haar vader vond ze een studentenfilm terug waarin ze mensen had ondervraagd over hun eerste herinneringen. “Veel mensen hadden sterke zintuigelijke herinneringen. Mijn echtgenoot beschreef het geluid van de wielen van de kinderwagen waarin hij als peuter moet hebben gereden op een schelpenpad in het maanlicht.” En zo werd het thema herinnering het verbindende element in haar programma.

“Ik wilde het thema zowel bekijken vanuit het persoonlijke, als nadenken over ons collectieve geheugen van oorlogsbeelden en de rol die archief daarin speelt. Het wordt wel gezegd dat als we ons iets herinneren, dat we ons dan eigenlijk alleen de herinnering herinneren, en dat elke herinnering als het ware over de vorige wordt opgenomen. Ik ben ook benieuwd wat de relatie tussen film en herinneringen is.”

Aan de hand van de korte films uit het avondprogramma Pavilion Shorts: Remembering gaat Aliona van der Horst in gesprek met makers over ons persoonlijke en collectieve herinneringen en hoe deze in film te verwerken. Want “juist in tijden van oorlog als de toekomst onzichtbaar lijkt, is het goed om naar het verleden te kijken”. Daarnaast put ze haar inspiratie voor nieuwe films uit andere kunstvormen. Zo zal ze spreken met de Oekraïense, in Nederland wonende componist Maxim Shalygin over hoe zijn muziek is veranderd door de oorlog in Oekraïne. Na afloop van dit programma zal muzikante Fuenanta Mendez zingen over haar ervaringen als kind in de Mexicaanse jungle. Ook zijn er vanaf 16:30 drankjes.

Dit programma is van 14.00-16.30 uur en aansluitend volgt een drankje tijdens Doc Drinks. 

Herinneringen, of de actieve vorm herinneren staan centraal in dit segment korte films. Het vertrekpunt is Aliona's tweedejaars studentenfilm Memorabilia, waarin ze mensen vroeg hun allervroegste herinnering te beschrijven. Wat is het eerste dat hen is bijgebleven en wat betekent het dat juist dat beeld in het geheugen staat gegrift?

Ook zal Tien minuten ouder (1978) van Herz Frank worden getoond. Hierin zien we onafgebroken het gezicht van een kind in beeld dat naar een poppenspel kijkt. Een scala van emoties trekt voorbij. Van der Horst: “Je ziet de herinneringen als het ware in real time op zijn gezicht ontstaan.”

Ook de korte film 200000 fantômes (2007) van Jean-Gabriel Périot zal in dit korte film-segment worden getoond. Deze film bestaat uit een razendsnelle collagemontage van foto’s en ansichtkaarten van de jaren dertig tot in het heden van de Genbakukoepel in Hiroshima, het enige gebouw dat na de atoomboom nog als een staketsel overeind stond. “Juist in tijden van oorlog, waarin we overspoeld worden door beelden van Marioepol en Gaza, en de toekomst on zichtbaar lijkt, is het belangrijk om naar het verleden te kijken."

Ten slotte zal de korte sciencefictionfilm in fotostills La jetée (1962) van Chris Marker te zien zijn: “Die kan ik eeuwig terugzien. Hij gaat over iemands eerste herinnering, maar ook over de Derde Wereldoorlog. Wat mij aan die film fascineert is het simpele gegeven van een herinnering die zo sterk is dat je daardoor in een tijdlus kunt terechtkomen.”

De films zijn Engels gesproken of Engels ondertiteld. Aliona van der Horst zal een inleiding geven voorafgaande aan de films. 

Marokko, Egypte, Saudi-Arabië, Qatar - 2023 - Asmae El Moudir - 96 min.

Op onorthodoxe wijze reconstrueert filmmaker Asmae El Moudir een pijnlijke periode uit de geschiedenis van haar geboorteland Marokko en haar familie. In een door haar vader in miniatuur nagebouwde set van het huis en de buurt waarin ze opgroeide, laat ze haar familie en buren navertellen wat er gebeurde tijdens en na de ‘broodoproer’ in Casablanca in 1981, die keihard door de regering werd neergeslagen.

Deze film is Engels ondertiteld.